بی اختیاری ادرار (UI) به عدم توانایی کنترل ارادی ادرار اشاره دارد. بسیاری از زنان بزرگسال بی اختیاری ادرار موقت یا مزمن را تجربه میکنند که ممکن است ناشی از علت های متفاوتی باشد.این اختلال در هر سنی میتواند بروز پیدا کند؛ اما معمولا در زنان بالای 50 سال شایع تر است. بی اختیاری ادرار ممکن است یک وضعیت موقتی باشد که از یک بیماری زمینه ای ناشی می شود و یا در اثر بالارفتن سن، زایمان متعدد و یا اختلالات مثانه و ارگان های لگنی رخ دهد. شدت این عارضه در افراد متفاوت بوده و میتواند از ریزش جزئی ادرار تا خیس شدن شدید و مکرر متغیر باشد.
بی اختیاری ادرار در خانم ها
دلایل بی اختیاری ادرار در زنان
از اصلی ترین موارد برای ابتلای خانم ها به بی اختیاری ادرار، موارد زیر است. دقت داشته باشید که نشت حتی یک قطره ادرار در مثانه این مشکل را ایجاد می نماید :
- شل شدن عضلات مثانه بر اثر فشار بارداری و زایمان
- چاقی و افزایش وزن
- ضعیف شدن عضلات مثانه بر اثر تمرینات سخت ورزشی
- زایمان طبیعی که در برخی مواقع به عضلات کف لگن آسیب وارد می کند
- یائسگی (به دلیل ضعف عضلات کف لگن)
- گرفتگی عضلات مثانه به دلیل وجود عفونت مثانه
- خوردن داروهای ضد فشار خون، داروهای ضد افسردگی و داروهای ادرارآور
علت بی اختیاری ادرار در زنان جوان
الزاما در همه زنان، بالا رفتن سن همراه با ابتلا به بی اختیاری ادرار نیست. اما این مشکل در بانوان مسن شایع تر است. علت آن اغلب ناشی از تغییرات خاصی در عملکرد بدن است که ممکن است در نتیجه بیماری ها، استفاده از داروهای خاص و یا شروع یک بیماری باشد. گاهی اوقات بی اختیاری ادرار میتواند اولین و تنها علامت عفونت ادراری باشد. زنان در دوران بارداری و بعد از زایمان یا پس از تغییرات هورمونی یائسگی بیشتر در معرض بی اختیاری ادرار هستند. بی اختیاری ادرار در زنان جوان ممکن است ریشه ژنتیکی داشته باشد و به صورت شب ادراری یا عدم توانایی کنترل ادرار مشاهده شود. بررسی دقیق علت بی اختیاری ادرار در زنان جوان نیاز به معاینه پزشک دارد.
تشخیص بی اختیاری ادرار
برای تشخیص بیماری، پزشک معاینات دقیقی در این رابطه انجام می دهد که بعد از آن علت و میزان بی اختیاری ادرار مشخص می شود. الگوی تخلیه مثانه و ترشح ادرار نشان دهنده نوع بی اختیاری ادرار است که می تواند اضطراری، استرسی و یا انواع دیگر آن باشد.
ممکن است در طول معاینه نیاز باشد که مواردی مانند انسداد روده یا تومورهای لگن را نیز بررسی شود ، علاوه بر این، پزشک انجام آزمایشهای زیر را توصیه میکند:
- تست فشاری مثانه
- آنالیز ادرار و کشت ادرار
- سونوگرافی
- سیستوسکوپی
- نوار عصب مثانه (یورودینامیک)
انواع روش های درمان بی اختیاری ادرار در زنان
طبق موضوعات مطرح شده ، عوامل بسیاری در بروز بی اختیاری ادرار تاثیر گذار هستند که شایع ترین آن ها ، ضعیف بودن عضلات کف لگن و مثانه می باشد . این عارضه می تواند تاثیرات چاقی و اضافه وزن زیاد و یا وارد شدن فشار به لگن در زمان های گذشته باشد .
بنابراین برای تقویت نواحی ذکر شده از ورزش استفاده کنید و بهتر است برای رفع مشکل تان از ورزش های لگن که به ورزش های کگل معروف هستند را در منزل انجام دهید.
روش اجرای ورزش کگل
انقباضاتی که در ناحیه لگن ایجاد می کنید ، می تواند به شما در محکم شدن و قوی شدن عضلات لگن کمک کند ، ورزش کیگل یکی از بهترین تکنیک ها برای انجام این کار است ، به شما کمک می کند که تا حد بسیاری از بروز بی اختیاری ادرار در مواقع عطسه و سرفه و خنده جلوگیری نمایید .
برای انجام ورزش کگل، اول باید به عضلات لگن خود فشار بیاورید. دقیقا هر وقت که احساس کردید مثانه تان پر است سعی کنید ادرار خود را نگه دارید و بعد از 10 ثانیه، عضلات تان را شل کنید. هر روز 3 تا 5 نوبت این ورزش را انجام دهید. با تکرار این حرکات عضلات لگن قوی تر می شود . دقت کنید به هنگام تخلیه مثانه، تمرینات کگل را انجام ندهید، زیرا نتیجه عکس خواهد داد.
درمان با تزریق کلاژن
گاهی از درمان های مناسب برای درمان بی اختیاری ادرار ، تزریق کلاژن در مجاری ادرار می باشد ، این اقدام می تواند تاثیرات مثبتی برای کنترل ادرار در خانم ها ایجاد نماید ، با تزریق کلاژن پوشش مجرای خروج ادرار ضخیم تر می شود و در برابر خروج ادرار، مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد؛ در نتیجه ادرار شخص بر اثر بلند کردن جسم سنگین و فشارهای دیگر از مثانه بیرون نمی ریزد. بعد از 12 یا 18 ماه، باید دوباره تزریق کلاژن را انجام دهید؛ زیرا تاثیر آن بعد از مدتی از بین می رود.
درمان عدم کنترل مثانه به کمک پساری
استفاده از پساری یک تکنیک نوین ، سریع و کار آمد برای رفع بی اختیاری ادرار است که می تواند به سرعت این عارضه را تحت کنترل و درمان قرار دهد .
پساری (Pessary)، در حقیقت وسیله ای است که درون واژن قرار داده میگیرد و با اتصال به مثانه کمک می کند که بی اختیاری ادرار کنترل و درمان بشود ، در واقع در افتادگی مثانه هم کمک کننده است ، تا مشکل بی اختیاری در کنترل ادرار را برطرف کند. این وسیله، باعث کاهش خروج ادرار در موقعیتهای پرفشار می شود. می توانید این وسیله را برای همیشه استفاده کنید یا استفاده از آن را به بعضی از روزها محدود کنید. مثلا افرادی که تمرینات ورزشی شدید انجام می دهند، با کمک پساری مانع از خروج ناگهانی ادرار خود می شوند.
درمان مشکل بی اختیاری ادرار زنان با عمل جراحی
در صورتی که در مان به روش های غیر جراحی کار آمد نباشد ، نیاز است که از طریق جراحی بی اختیاری ادرار این اقدام انجام شود ، درمان با روش جراحی با موفقیت بالایی همراه است و معمولا در موارد حاد مورد استفاده قرار می گیرد . در عمل جراحی، مثانه بالا کشیده می شود و از خارج شدن ناگهانی ادرار جلوگیری می کند. همچنین بعضی از روشهای عمل جراحی می تواند ظرفیت ذخیره سازی مثانه را افزایش دهد.
رفع مشکل بی اختیاری ادرار زنان با کمک لیزر
استفاده از لیزر امروزه در تمامی بخش های زنان و زایمان کاربرد دارد ، بسیار ی از جراحی های زیبایی با استفاده از لیزر انجام می شود که می تواند کمک کننده باشد و البته سرعت و دقت ویژه ای را به جراحان می دهد ، به کمک لیزر می توان آسیب های وارد شده در لگن و مثانه را تا حدودی جبران نمود . جدیدترین روش درمان بی اختیاری ادرار در زنان در حال حاضر استفاده از لیزر می باشد. با مراجعه به پزشک زنان می توانید از لیزر برای رفع این مشکل کمک بگیرید. تکنولوژی روز دنیا در زمینه درمان با لیزر بسیار رشد کرده است.
درمان بی اختیاری ادرار با لیزر
مزایای لیزر در درمان بی اختیاری ادرار
- غیر تهاجمی بودن
- بدون درد و خون ریزی
- سرپایی و بدون بستری شدن
- بدون نیاز به مصرف آنتی بیوتیک و دارو بعد از درمان
- فرد بلافاصله می تواند فعالیت های روزمره را از سر بگیرد
با این حال، درمان بی اختیاری ادرار را جدی بگیرید و اگر در حال تجربه نوعی از آن هستید، بهتر است زودتر برای درمان اقدام کنید. درمان این مسئله چندان سخت و پیچیده نیست و پزشک می تواند با روش های ساده این مشکل را برطرف کند. در برخی مواقع، بی اختیاری ادرار با ورزش و تغییر سبک زندگی، درمان می گردد.
دکتر فرح ابطحی جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی در ساری
دارای بورد تخصصی جراحی زنان و زایمان
فارغ التحصیل دانشگاه علوم پزشکی مشهد
عضو انجمن جراحان ایران
عضو انجمن زنان و مامایی ایران و دارای گواهینامه کولپوسکوپی و سونوگرافی
0 Comments