ترشحات واژن بخشی طبیعی و ضروری از سیستم تولید مثل زنان هستند. این ترشحات وظایف مختلفی دارند که شامل تمیز نگه داشتن واژن و جلوگیری از عفونت های گوناگون میشود. اما انواع مختلفی از ترشحات واژن وجود دارد که هرکدام میتواند نشانهای از وضعیت سلامت بدن باشد. بنابراین مهم است که بدانید ترشحات واژن از چه سنی شروع می شود؟ کدام ترشحات واژن خطرناک هستند؟ علت زیاد شدن ترشحات واژن چیست؟ آیا ترشح زرد رنگ نشانه عفونت واژن است؟ برای تشخیص ترشحات طبیعی واژن از موارد غیر طبیعی کدام نشانه ها را بررسی کنید؟
با ما همراه باشید تا اطلاعاتی در این خصوص در اختیارتان قرار دهیم…
ترشحات واژن چیست؟
منظور از ترشحات واژن، مایعی است که معمولا در اثر تغییرات هورمونی در بدن ایجاد شده و از واژن خارج میشود. ترشحات دارای انواع مختلفی هستند و معمولا از غدد ریز موجود در واژن و دهانه رحم ترشح میشود. این مایع به صورت کاملا طبیعی هر روز از واژن خارج می شود. ترشح واژن یک مکانیزم طبیعی است تا سلولهای قدیمی و بقایای آنها را از بین ببرد و واژن و دستگاه تناسلی را تمیز و سالم نگه دارد. ممکن است تصور کنید که واژنی که دارای ترشح است حتما دچار اختلال، بیماری یا شاید عفونت ادرار شده است. اما همه ترشحات غیر عادی و یا ناشی از بیماری نیست. شناخت انواع ترشحات واژن به شما در تشخیص و درمان بیماری های واژن تاثیر گذار است. عملکرد ترشحات این است که از واژن و مجاری ادراری در برابر عفونت محافظت کرده و محیط واژن را سالم نگه دارد.
همانطور که اشاره شد هورمونها بر مقدار و غلظت ترشحات واژن تاثیر میگذارند. به همین خاطر ممکن است در زمانهای خاصی همچون قبل از قاعدگی، در دوران بارداری، یا هنگام استفاده از روشهای جلوگیری از بارداری، مقادیر متفاوتی از این ترشحات را تجربه کنید.
انواع ترشحات واژن
ترشحات واژن به دو دسته کلی طبیعی و غیرطبیعی تقسیم میشوند. هرکدام از این دستهها ویژگیها و نشانههای خاص خود را دارند که در ادامه به تفصیل بررسی خواهند شد.
ترشحات طبیعی واژن
ترشحات طبیعی واژن معمولاً به شکل مایعی شفاف یا سفید و بدون بو هستند. این ترشحات نشاندهندهی سلامت واژن بوده و به جلوگیری از عفونتها و خشکی واژن کمک میکنند.
ترشحات شفاف و سفید
این نوع ترشحات اغلب در دورههای مختلف چرخهی قاعدگی دیده میشوند و طبیعی هستند. وظیفهی اصلی این ترشحات مرطوب نگه داشتن و تمیز کردن واژن است.
ترشحات تخمکگذاری
در دورهی تخمکگذاری، ترشحات واژن معمولاً شفاف و شبیه به سفیدهی تخممرغ هستند. این ترشحات نشاندهندهی زمان باروری زن هستند.
ترشحات قبل و بعد از پریود
ترشحات واژن قبل و بعد از پریود ممکن است کمی غلیظتر و سفیدتر باشند. این تغییرات به دلیل تغییرات هورمونی در بدن زن رخ میدهد.
ترشحات غیرطبیعی واژن
ترشحات غیرطبیعی واژن ممکن است نشانهای از یک مشکل بهداشتی باشند و باید جدی گرفته شوند. این ترشحات معمولاً رنگ، بو و غلظت غیرمعمول دارند.
ترشحات زرد یا سبز
ترشحات زرد یا سبز میتوانند نشانهی عفونت باکتریایی یا عفونتهای منتقله از راه جنسی باشند. این ترشحات معمولاً همراه با بوی نامطبوع هستند.
ترشحات خاکستری
ترشحات خاکستری ممکن است نشاندهندهی عفونتهای باکتریایی باشند و نیاز به درمان فوری دارند.
ترشحات قهوهای یا خونی
ترشحات قهوهای یا خونی ممکن است ناشی از مشکلات رحمی یا عفونتهای شدید باشند. این نوع ترشحات باید به سرعت مورد بررسی قرار گیرند.
علل ترشحات غیرطبیعی واژن
ترشحات غیرطبیعی واژن میتوانند دلایل متعددی داشته باشند. از جملهی این دلایل میتوان به عفونتهای قارچی، عفونتهای باکتریایی، بیماریهای منتقله از راه جنسی و تغییرات هورمونی اشاره کرد.
- عفونتهای قارچی
عفونتهای قارچی یکی از دلایل شایع ترشحات غیرطبیعی هستند. این عفونتها معمولاً با خارش و سوزش همراه هستند.
- عفونتهای باکتریایی
عفونتهای باکتریایی نیز میتوانند باعث ترشحات غیرطبیعی شوند. این عفونتها معمولاً بوی نامطبوعی دارند.
- بیماریهای منتقله از راه جنسی
بیماریهای منتقله از راه جنسی میتوانند منجر به ترشحات غیرطبیعی واژن شوند. این بیماریها نیاز به درمان فوری دارند.
- تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی نیز میتوانند باعث تغییر در ترشحات واژن شوند. این تغییرات ممکن است در دورههای مختلف زندگی زن رخ دهند.
تشخیص علت ترشحات غیر طبیعی واژن
برای تشخیص ترشحات غیرطبیعی، باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه شود. پزشک ممکن است آزمایشها و تستهای مختلفی را برای تشخیص دقیق انجام دهد و بر اساس نتایج، درمان مناسب را تجویز کند.
رنگ ترشحات واژن
به طور کلی ترشحات واژن بی رنگ هستند اما اگر تغییر رنگ در آن مشاهده کردید بهتر است که برای تشخیص بیماری و علت آن به بهترین متخصص زنان ساری مراجعه نمایید. درحالیکه برخی دیگر ممکن است نشاندهنده یک بیماری زمینهای باشند که نیاز به درمان دارد. ترشحات واژن شامل موارد زیر است:
- ترشحات سفیدرنگ و پنیری
ترشحات سفید در اوایل دوره ی تخمک گذاری طبیعی است اما اگر این ترشحات با سوزش و خارش واژن همراه باشد و حالتی پنیری شکل داشته باشد غیر طبیعی بوده و بیانگر عفونت قارچی واژن است.
- ترشحات زرد تا سبزرنگ
اگر ترشحات واژن دارای یک ته رنگ جزئی زرد باشند، معمولا نشاندهنده مشکل خاصی نیستند. این امر خصوصا در شرایطی صدق میکند که این تغییر رنگ ترشح واژن با تغییر در رژیم غذایی یا مکملهای غذایی همزمان باشد.
اما ترشحاتی که زرد تیرهتر، سبز متمایل به زرد یا سبز هستند، معمولا نشاندهنده عفونتهای باکتریایی یا مقاربتی هستند. اگر ترشحات واژن بافت بسیار غلیظ، تودهای یا لخته مانند دارند و یا با بوی بدی همراه هستند، فورا به پزشک مراجعه کنید.
- ترشحات قهوهای یا تیره
ترشحات قهوهای یا خونی معمولا طبیعی هستند، خصوصا زمانی که در حین یا بلافاصله پس از قاعدگی مشاهده شوند. ترشحات پس از قاعدگی بهجای قرمز، قهوهای به نظر میرسند. همچنین ممکن است مقدار کمی ترشحات خونی را بین دورههای قاعدگی تجربه کنید که به آنها لکه بینی میگویند.
اگر لکه بینی در زمانی که باید پریود میشدید اتفاق افتاد و اخیرا رابطه جنسی محافظت نشده داشتهاید، ممکن است باردار باشید. لکه بینی در مراحل اولیه بارداری نیز از علائم سقط جنین است.
در موارد نادر، ترشحات قهوهای یا خونی ممکن است نشاندهنده سرطان آندومتر یا دهانه رحم باشند. گاهی نیز این ترشحات نشاندهنده فیبروم یا سایر تودههای غیرطبیعی هستند. به همین علت توصیه میشود که به طور منظم و سالانه آزمایش پاپاسمیر و معاینه لگن را انجام دهید.
- ترشحات خاکستری
هنگامی که ترشحات سفیدرنگ به خاکستری تبدیل شوند (همچون رنگ ابرهای طوفانی یا دود اگزوز)، بهتر است فورا برای تشخیص دقیقتر به پزشک مراجعه کنید. بهاینعلت که این ترشحات واژن میتوانند نشانهای از واژینوز باکتریال باشند.
- ترشحات صورتی کمرنگ تا صورتی تیره
ترشحات صورتی بسیار روشن تا ترشحات صورتی تیره (همچون رنگ غروب آفتاب)، اغلب عادی هستند. اما در برخی شرایط، این ترشحات ممکن است نشانه دهنده یک مشکل جدی سلامتی باشند. به همین خاطر در صورت ادامهدار بودن این ترشحات حتما به پزشک مراجعه کنید.
برخی از افراد ممکن است پس از واردشدن انگشت یا آلت تناسلی به واژن، خونریزی جزئیای را تجربه کنند که منجر به خارجشدن ترشحات صورتی رنگ میشود.
علت بوی ترشحات واژن
واژن یک فلور باکتریایی طبیعی دارد که به حفظ تعادل میان باکتریهای موجود در واژن کمک میکند. به دلیل این فلور باکتریایی طبیعی و ترکیبی از سلولها و ارگانیسمها است که ترشحات واژن اغلب بو دارند. در طول چرخه قاعدگی تغییراتی در این بو ایجاد میشود زیرا تعادل pH در واژن تغییر میکند.
علاوه بر این، همانطور که مقدار ترشحات واژن به هورمونها بستگی دارد، بوی این ترشحات نیز تا حد زیادی به هورمونها بستگی دارد.
جلوگیری و درمان ترشحات واژن
با رعایت نکات زیر میتوانید از ترشحات غیرطبیعی واژن جلوگیری کنید:
- سعی کنید که پس از استفاده از توالت، همیشه از قسمت جلو به عقب تمیز کنید. این کار مانع از ورود باکتریهای ناحیه رکتوم به واژن میشود و در نتیجه از بروز عفونت جلوگیری میکند.
- در طول روز از لباس زیر با الیاف پنبه (نخی) استفاده کنید. لباس زیر پنبهای این امکان را فراهم میکند که هوا در ناحیه تناسلی جریان داشته باشد. بهتر است شبها و هنگام خواب لباس زیر نپوشید.
- از پوشیدن شلوارهای تنگ، جوراب شلواری، لباس شنا و شورت دوچرخهسواری برای مدت طولانی خودداری کنید.
- اگر فکر میکنید که مایع لباسشویی یا نرمکننده لباسی که استفاده میکنید ممکن است ناحیه تناسلیتان را تحریک کند، آنها را عوض کنید.
- لاتکس موجود در کاندومها، دیافراگمهای ضدبارداری و ژلهای اسپرم کش میتواند سبب تحریک ناحیه تناسلی در برخی از زنان شود. اگر فکر میکنید یکی از این روشهای پیشگیری از بارداری سبب بروز ترشحات غیرعادی واژن شده است، با پزشکتان در مورداستفاده از روش جلوگیری از بارداری دیگری صحبت کنید.
- از استفاده از جکوزی خودداری کنید.
- بعد از حمام کردن یا دوش گرفتن، ناحیه تناسلی را کاملا خشک کنید، سپس لباس زیر بپوشید.
- از استفاده از اسپریهای بهداشتی زنانه، دستمال توالت معطر، پدها یا تامپونهای دئودورانت، و وان پر کف معطر شده خودداری کنید.
خلاصه مطلب
ترشحات واژن میتوانند نشاندهندهی وضعیت سلامت واژن باشند. شناخت انواع ترشحات و علل آنها به زنان کمک میکند تا بهتر بتوانند از وضعیت سلامت خود آگاهی پیدا کرده و از آن مراقبت نمایند. در صورت مشاهده هرگونه وضعیت غیرطبیعی در ترشحات، مراجعه به پزشک زنان مهم ترین اقدامی است که باید انجام دهید.
دکتر فرح ابطحی جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی در ساری
دارای بورد تخصصی جراحی زنان و زایمان
فارغ التحصیل دانشگاه علوم پزشکی مشهد
عضو انجمن جراحان ایران
عضو انجمن زنان و مامایی ایران و دارای گواهینامه کولپوسکوپی و سونوگرافی
0 دیدگاه